Dit gebied bevindt zich in het zoekgebied wind voor de Regionale Energiestrategie (RES) West-Brabant na 2030. Uit onze analyses blijkt dat deze locatie bij Achtmaal zeer geschikt is voor windenergie. Bij het bepalen van ruimte voor windenergie gelden beperkingen i.v.m. aan te houden afstanden tot onder meer woningen, natuur, infrastructuur, luchtvaart en luchtradar. Dit maakt dat ruimtelijk-technisch het aantal geschikte locaties gering is. De voorgestelde locatie nabij Achtmaal kan aan al deze voorwaarden voldoen en is daarom interessant om verder te onderzoeken.
Er is geen verband met het windpark in Zundert. De vraag naar elektriciteit zal sneller stijgen dan het aanbod, waardoor het belangrijk is gebieden die ruimtelijk technisch potentieel hebben voor energieopwekking verder te onderzoeken. Wij zullen daarbij ons best doen dat als er een windproject komt, zoveel mogelijk lokale waarde te creëren. De gemeente maakt uiteindelijk een afweging tussen de diverse belangen tussen ruimtelijke thema’s.
Wij begrijpen dat omwonenden veel waarde hechten aan het open landschap. Restruimte bij snelwegen of aan de randen van industrieterreinen worden zoveel mogelijk benut voor duurzame energie. Windmolens in buitengebieden zijn echter ook nodig om te voldoen aan de klimaatdoelen van West-Brabant. Hiervoor houden wij rekening met de afstandsnormen met betrekking tot woningen, infrastructuur en natuurgebieden.
De gemeente heeft met windpark A16 reeds een significante bijdrage geleverd aan de 2020 doelstellingen, daarnaast wordt een deel van de 2030 doelstellingen naast energiebesparing met andere bronnen zoals zon op dak ingevuld. Dat alleen zal echter niet voldoende zijn bij het streven naar 100% klimaatneutraliteit. Wij vinden dat diverse maatregelen niet op elkaar hoeven te wachten, en proberen daarom een windpark met positieve elementen en waarde voor direct omwonenden en inwoners op grotere afstand op te zetten dat eerder dan 2028 opgepakt kan worden.
De leden van een lokale energiecoöperatie worden 50% eigenaar van het windpark. Zo kunt u niet alleen meeprofiteren, maar ook meedenken over de uiteindelijke vorm van het windpark. Ook beheert de energiecoöperatie het omgevingsfonds en kan vanuit de energiecoöperatie lokale goedkope stroom voor omwonenden binnen een door de coöperatie afgestemde afstand van het windpark geregeld worden.
Niet iedereen kan zich zomaar aanmelden bij een energie coöperatie. Hier is een PCR-regeling. Je moet binnen het postcoderoosgebied wonen. Dit betekent dat je binnen een bepaalde straal moet wonen van het projectgebied van een duurzaam energie-initiatief. Het verschilt wel per coöperatie gezien niet elke coöperatie een energie-initiatief heeft. Met betrekking tot inschrijven, ook dat verschilt per coöperatie. Soms gaat het per kalender jaar. Bij kleine coöperaties kan je het hele jaar rond inschrijven.
Tijdens het maken van de plannen kunt u participeren. Uw mening telt. Nadat de plannen zijn afgerond wordt de formele besluitvorming gestart. Formeel bezwaar aantekenen tegen de plannen kan in de vergunningsfase. De ontwerp-omgevingsvergunning en het projectMER, waarin de uitkomsten van de milieuonderzoeken zijn opgenomen liggen dan ter inzage. Daar kunt u een zienswijze op indienen, die de gemeenteraad meeweegt in haar besluitvorming. Als de gemeenteraad vervolgens de vergunningen verleent, staat nog de beroepsfase bij de Raad van State open.
Naast een lokale energiecoöperatie, wordt er ook een omgevingsfonds opgericht. Zo kan het windproject direct bijdragen aan de gemeenschap. Dit fonds kan worden ingezet voor gemeenschapsprojecten zoals onderhoud aan het verenigingsgebouw van de voetbalvereniging, het financieren van een elektrische deelauto, of nieuwe instrumenten voor de fanfare. De leden van de lokale energiecoöperatie bepalen zelf hoe het geld lokaal besteed wordt.
Per opgewekte MWh wordt er €0,50 gestort in het omgevingsfonds. Dat komt neer op ongeveer €75.000 – 85.000 per jaar.
Wij begrijpen dat slagschaduw storend kan zijn. Een windmolen mag wettelijk niet meer dan 17 dagen per jaar 20 minuten slagschaduw veroorzaken. Daarna gaat de windmolen uit. Het duurt een paar slagen van de wieken om tot stilstand te komen.
Slagschaduw ontstaat vooral in de herfst en de lente als de zon laag staat. Dit veroorzaakt langere schaduwen. In de zomer staat de zon zo hoog dat de schaduw veel korter is.
De windmolens worden middels een stilstandvoorziening uitgeschakeld wanneer (te vaak) slagschaduw optreedt op omliggende woningen. Wij kunnen in plaats van het hanteren van de norm, ook kiezen voor een instelling waarbij naar 0 uur slagschaduw per jaar wordt gestreefd. Dit geeft een beperking op de energieopbrengst in ruil voor meer zorg voor de omgeving.
Het geluid dat windturbines maken, komt vooral door het bewegen van de wieken. Hoeveel geluid je hoort als je bij een windturbine staat, hangt van een aantal zaken af. Nieuwere windturbines maken minder geluid dan oudere modellen. En als het harder waait, maken de wieken meer geluid.
Het maakt daarnaast uit hoe dichtbij of ver af je staat. Ook het andere omgevingsgeluid heeft invloed op wat je hoort en ook de kenmerken van de omgeving. Een harde ondergrond in de omgeving van de turbine levert een hoger geluidniveau op dan een bijvoorbeeld een weiland. ’s Nachts als er minder omgevingsgeluid is, zul je een windturbine beter horen dan overdag.
Voor geluid geldt dat je het niet zomaar bij elkaar kunt optellen. Bijvoorbeeld: van twee stofzuigers die elk 60 dB geluid produceren, is het totale geluidsniveau 63 dB, en niet de som 120 dB van de beide afzonderlijke niveaus. Voor de maximale geluidsbelasting en slagschaduw op gevoelige objecten, zoals woningen, gelden er landelijke normen.
In de geluidsnormen voor windmolens wordt uitgegaan van de zogenaamde Lden norm. Maximaal 47 dB Lden op de buitengevel jaargemiddeld. Het werkelijke jaargemiddelde geluidsniveau voor een woning op de normgrens ligt rond de 40 dB en het maximale geluidsniveau op de gevel op ongeveer 45 dB. De 47 dB Lden norm bevat zogenaamde ‘straffactoren’ voor de avond en nacht i.v.m. het dan doorgaans lagere omgevingsgeluid en is daarom op papier hoger.
De windturbines hebben lampjes die ’s nachts kunnen branden om vliegverkeer te waarschuwen voor de windturbines. We zorgen er met zogenaamde transpondertechnologie voor dat deze lampjes alleen aan gaan als er vliegverkeer in de buurt is wanneer het donker is.
In 2020 heeft het RIVM onderzoek gedaan naar wat bekend is over de gezondheidseffecten van windturbines. Uit dat onderzoek blijkt dat er een duidelijke relatie is tussen geluid van windturbines en hinder: hoe sterker het geluid (in dB decibel) van windturbines, des te groter de hinder ervan. Bij een deel van de omwonenden kan er dus hinder optreden, ook al voldoet het windpark aan de geluidsnormen.
Voor andere gezondheidseffecten zijn de resultaten van wetenschappelijk onderzoek niet eenduidig: deze effecten hangen niet duidelijk samen met het geluidniveau, maar soms wel met de ervaren hinder. Zo hebben omwonenden minder hinder van het geluid van de windturbines als ze betrokken werden bij de plaatsing ervan. Ook geluidgevoeligheid, de houding ten opzichte van windturbines, visuele aspecten en economisch voordeel zijn factoren die de hinder mede kunnen beïnvloeden.
Zon en wind kunnen elkaar ondersteunen om voldoende energie op te wekken. Over het algemeen geldt dat het harder waait als de zon niet schijnt. Het verder realiseren van zonnepanelen op daken is overigens onderdeel van de Regionale Energiestrategie. Windenergie is echter ook gunstig vanwege de hoge opbrengst van energie, de continuïteit en de lage maatschappelijke kosten.
De exacte soort windturbine moet nog worden vastgesteld. De ashoogte zal ongeveer 150 meter tot maximaal 180 meter zijn, en de tiphoogte ongeveer 225 meter tot maximaal 270 meter.
Windmolens draaien niet altijd. In vier gevallen komt het voor dat een of meerdere molens stil staan:
Bij een storing of bij onderhoud moet worden gezorgd dat de molens zo snel mogelijk weer kunnen draaien. Bij werkzaamheden aan de turbine worden de wieken stilgezet.
Over de windkracht hebben we helaas minder te zeggen: bij minder wind dan 2,5 m/sec. (windkracht 2) gaan de molens uit. De rotor van de molen staat op dat moment in een vrije stand en kan nog wel draaien. In ongeveer 20% van de tijd is dit het geval. Als het juist heel hard waait, meer dan 25 m/sec (windkracht 10), worden de turbines vanwege veiligheidsredenen stilgezet.
In het geval dat slagschaduw valt op de ramen van nabije woningen worden de molens automatisch stilgezet zodra ze de afgesproken norm voor slagschaduw overschrijden.
Het kan overkomen dat vogels geraakt wordt door een windmolen of dat het vogels afschrikt. Een windmolen mag echter niet staan op trekroutes of fourageerplekken van vogels en mag niet meer dan 1% van de gemiddelde jaarlijkse sterfte van de vogel- of vleermuizen populatie veroorzaken. Alle windparken moeten voldoen aan de Wet natuurbescherming. De voetafdruk van een windmolen is overigens klein en landdieren zullen er geen last van hebben.
Wij staan achter het standpunt van de Vogelbescherming dat windmolens van belang zijn om klimaatverandering te beperken en dat de keuze voor een windpark onderdeel moet zijn van een integrale aanpak. Om de ecologische impact zoveel mogelijk tot een minimum te houden zullen wij ecologen inschakelen om de omgeving van het windpark te monitoren.
Als een windmolen 3 tot 6 maanden heeft gedraaid, is de energie die nodig is voor de productie terugverdiend.
Windturbines gaan 20 tot 25 jaar mee. Fundering, mast en bedrading van windturbines zijn voor ongeveer 85 tot 90 procent recyclebaar. De materialen voor oude bladen kunnen worden gebruikt als toevoeging in bouwmaterialen, bijvoorbeeld als vezelbeton.
In Europees verband wordt er op dit moment uitgebreid onderzoek gedaan naar hoe ook de bladen hergebruikt kunnen worden bij nieuwe windturbines. Alle Europese leveranciers hebben doelstellingen gesteld op dit vlak. De recyclebare bladen van Siemens Gamesa worden al ingezet voor Nederlandse windparken op zee.
Wellicht zijn er na de levensduur van de windmolens andere vormen van duurzame energie beschikbaar. In dat geval kunnen de windmolens weggehaald worden zonder schade aan het landschap achter te laten. De kosten van het opruimen van de turbines inclusief de restmaterialen komen voor rekening van de exploitant.
